Günümüzde tüm dünyada 100.000’in üzerinde hastane olduğu biliniyor. En gelişmişleri ise ABD, AB ve Japonya’da bulunuyor. Afrika kıtası hastane yatağı konusunda nüfus yoğunluğuna göre en geri kalan bölgelerin başında gelirken o’nu Asya ve Latin Amerika  takip ediyor.

Tüm dünyada hastane sayısını en hızlı artıran ülke Çin. Çin ayrıca modern hastaneler kurmada da en başarılı ülkeler arasında. Rusya hastane kurma konusunda çok iddialı davranmazken Japonya teknolojik üstünlükler açısından dünya liderliğini koruyor. ABD çıtayı yükseltiyor, hastaların ve sağlık çalışanlarının önerilerini yeni hastane projelerinin şekillendirilmesinde öne çıkarıyor. Az gelişmiş ülkeler ise sınırılı imkanları da olsa yeni hastaneler kazanmanın mutluluğunu yaşıyor.

Dolayısıyla geleceğin hastanelerini konuşurken kimin için sorusunu da eklememiz gerekiyor. Afrika için geleceğin hastanesi ABD için 50 yıl öncesinin hastanesi olabiliyor. Moğolistan için geleceğin hastanesi hiç gelemiyebiliyor. Finlandiyalı’lar artık hastaneye çok ihtiyacımız yok sağlık hizmetini uzaktan da  alabiliyoruz derken Ruslar bize göre standartları çok daha düşük hastanelerde çok daha iyi sonuçlar alabiliyorlar.

Ancak biz yine de dünyamızın geldiği noktayı değerlendirmek istediğimizde geleceğin hastanelerinin şu şekilde evrildiğini görüyoruz.

1. Hastaneler daha hasta odaklı olacakHasta tecrübeleri giderek önem kazanacak. Hastane yönetimleri sadece iş akışlarını değil hastane mimarilerini dahi hastalarının edindikleri tecrübeleri öğrenerek yapacaklar. Hasta memnuniyeti yönetimi yerini hasta tecrübesi yönetimine bırakacak. Hastaların edindikleri tecrübelere göre inşaa edilen ve yönetilen hastanelerde tedavi başarısında da önemli artışlar beklenecek.

2. Mobil uygulamalar ile beklemeler ortadan kalkacakMobil iletişimin yaygın kullanılması ile doktorlar zamanlarını çok daha efektif kullanacak ve bu da hastaları ele almada onlara zaman kazandıracak. Bu yolla özellikle ayaktan teşhis ve tedavi süreçlerinde hastalar artık beklemeyecekler. Laboratuvar, radyoloji ve diğer raporlar yeni yazılımlar ve hızlı iletişim araçları ile doktorların önüne gelebilecek ve hastalar seri bir şekilde ele alınabilecekler.

3. Robotik cerrahi rutin hale gelecekGeleceğin hastanelerinde robotik cerrahi sadece rutin hale gelmeyecek kıtalararası kullanımı da yaygınlaşacak. Gelişmiş bir hastane dünyanın en iyi cerrahlarına bu yolla ev sahipliği yapabilecek.

4. Gelişmiş görüntüleme yöntemleri ile teşhis ve tedavideki hatalar ortadan kalkacakGörüntüleme cihazları teknolojik gelişim, yazılım gücü ve yapay zeka sayesinde küçülecek, hızlanacak ve inanılmaz düzeyde detaylı sonuçlar verebilecek. Bu sonuçlar klinisyenlerin hata yapmasını engelleyeceği gibi hastaların iyileşme sürelerini kısaltacak.

5. Hastanelerde enfeksiyon riskleri ortadan kalkacakMalzeme üretimindeki teknolojik gelişmeler ve bunların hastanelerde kullanımı ile hastane enfeksiyonları ortadan kaldırılabilecek. Yer, duvar ve tavanlarda kullanılan malzemelerden, cihaz, mobilya ve tekstillere; klima sistemlerinden sterilizasyon yöntemlerine kadar her alanda yeni teknolojilerin kullanımı mümkün olacak. 

6. Giyilebilir medikal araç gereçler sayesinde hastalar hastaneye gitmeden takip edilebileceklerEvet belki de geleceğin hastanelerinin en büyük özelliği gereksiz hastaneye gelişlerin önünü keseceği teknolojileri devreye sokacak olması olacak. Özellikle kronik hastalığı olan hastaların hastane tarafından uzaktan takibi yaygınlaşacak. Mobil sağlık teknolojilerinin gelişimi ile hastanelerin evde bakım üniteleri her zamankinden daha fazla çalışacak ve gereksiz hastane başvuruları engellenmiş olacak. Aslında bu sayede geleceğin hastanelerinin bir çoğu sadece acil hizmet sunan ve ameliyat sonrası bakım için hasta yatağı bulunduran sağlık kuruluşları haline gelecekler.

7. Hastane mimarisi bedensel sağlık kadar ruh sağlığına da hitap edecekHastane mimarisi klasik hastane mimarisinden uzaklaşacak ve bu yolla hastaları da klasik hasta rollerinden çıkaracak. Bu yolla hastaların üzerinde stres kaldırılıp iyileşme süreleri hızlandırılacak. Hastaların psikolojilerinin olumlu değişimi ve morallerinin yüksek düzeyde tutulabilmesi için tüm mekanlarda sanal gerçeklik kullanılarak istenilen ortamın oluşumu mümkün kılınacak. 

8. Hastaneler sürdürülebilirlikte başı çekecekGeleceğin hastaneleri kendi enerjisini kendi üretecek, kendi suyunu kendi oluşturabilecek, karbon salınımını minimize edecek, evsel-tıbbi-kimyasal tüm atıklarını kendi dönüştürecek ve ekolojik yaşamı destekleyen malzemeler ve gıdalar kullanacak. Bu geleceğin hastaneleri için en önemli sosyal sorumluluk sınavı olacak.

9. Hastane yönetimleri şeffaf, demokratik, toplumsal sorumlulukları gelişmiş ve faaliyet gösterdikleri bölge ile bütünleşik hareket edeceklerGeleceğin hastanelerindeki belki de en dikkate değer evrilme yönetimlerinin çok daha duyarlı ve sorumluluk sahibi olması şeklinde gerçekleşecek. Hastalık üzerinden değer üretmekten, sağlığın geliştirilmesi, hastalıkların önlenmesi ve erken teşhis/tedavi üzerinden değer yaratan kuruluşlara evrilmek aslında geleceğin hastanelerinin en önemli özelliği olacak. Aksi halde yeryüzü kaynakları, artan, yaşlanan ve sağlık ihtiyaçları karmaşıklaşan dünya nüfusunun bozulan sağlığını düzeltme konusunda yetersiz kalacağı aşikardır.

Oğuz Engiz
Ankara Sağlık Kuruluşları Derneği
Yönetim Kurulu Başkanı