Yeni çalışmalara göre, insanoğlu sepsis gibi daha ciddi sorunlardan korunmak için evrimsel bir hediye olarak doğumda sarılık geliştiriyor olabilir.

Yenidoğan bebeklerde sarılık fizyolojik olarak adlandırılacak kadar yaygın. Sarılık, doğumdan sonraki ilk hafta normal doğan bebeklerin yaklaşık %60'ını ve erken doğmuş bebeklerin yaklaşık %80'ini etkiliyor. Doktorlar bebekte sarılığı dikkatle izleyip gerekirse tedavi ediyorlar, çünkü sarılık akut bilirubin ensefalopatisi ve kernikterus gibi sorunlara yol açıp bebeğin beynine zarar vererek gelişimsel sorunlara neden olabiliyor.

Sarılıkta ciltteki sarı renk kandaki bilirubin denilen turuncu-sarı bir pigmentin fazlalığından kaynaklanıyor, bilirubin ise eski kırmızı kan hücreleri yıkıldığında açığa çıkıyor. Yetişkinlerde rastlanan sarılığın ardında genelde hepatit, siroz veya aşırı alkol tüketimi gibi sorunlar yatıyor. Yenidoğanlarda ortaya çıkan sarılık ise genellikle kolayca atlatılır. Ancak ensefalopati ve kernikterus gibi komplikasyon riskleri, uzun zaman yüksek seviyelerde seyreden bilirubinin kan-beyin bariyerini geçmesi ve beyne yerleşmesi sonucunda ortaya çıkıyor. Neonatologlar sarılık geçiren bebekleri bilirubini suda çözünebilen bir forma dönüştüren mavi ve beyaz ışık fototerapi lambaları ile tedavi ediyorlar. Fototerapi lambaları, yenidoğanda henüz tam işlevsel olmayan karaciğerin işini geçici olarak yapıyor.

Son çalışmalarda araştırmacılar sarılıkla seyreden sepsisli bebekleri izlediler ve septik bebeklerden alınan neonatal kan kültürlerini incelediler. İlk bulgularda bilüribinin bebeklerde sepsise en fazla neden olan Gram-pozitif Streptococcus agalactiae bakterilerinin büyümesini etkilediğini görüldü. Bilüribinin sepsise neden olan diğer bakteriler üzerinde de etkili olup olmadığını araştıran bilim adamları, bazı Staphylococci tiplerini de etkilediğini, ancak Gram-negatif Escherichia coli üzerinde etkisi olmadığını gördüler.

Araştırmanın sonuçları Nature dergisinde yayımlandı ve bilüribinin düşük konsantrasyonlarda bile Gram-pozitif Streptococcus agalactiae'i üçte bir oranında azalttığı raporlandı. Araştırmacılar bu hipotezi daha fazla test etmek ve bakteriler üzerindeki doğrudan etkiyi incelemek için yeni bir sıvı kültür sistemi de geliştirdiler ve sonraki adımda daha fazla testler yapacaklar. Bu çalışmaların sonucunda sepsis riski taşıyan bebeklerde kabul edilebilir bilirubin eşiğini yükseltmek gerekip gerekmediğine dair bulgular elde etmeyi bekliyorlar.

Kaynak: https://www.iflscience.com/health-and-medicine/