Fransız bilim insanları, sigarayı bırakmanın zor olmasının nedeninin irade zayıflığından çok, mutasyona uğramış bir gen olduğunu düşünüyorlar.

Tütün mamülleri tüketimi dünya çapında yaygın ancak önlenebilir halk sağlığı sorunlarının başında geliyor. Yapılan tüm bilinçlendirme ve bıraktırmaya yönelik kampanyalara rağmen tütün kullanımı her yıl ortalama 6 ila 7 milyon kişinin ölümüne neden oluyor. Tüm çalışmalara rağmen bilim insanları bazı soruların kesin cevabını bulabilmiş değil; Tiryakiler sigarayı bırakmakta neden bu kadar zorlanıyor? Sigarayı bir süre bırakmayı başaranlar neden yeniden sigara içmeye başlıyor? Bu sorulara cevap genelde “irade eksikliği” olsa da gerçek belki de çok daha farklı; şimdi yeni çalışmalarda mutasyona uğrayan ve nikotine karşı aşırı duyarlı olan bir gen olduğu düşünülüyor. 

Paris Pasteur Enstitüsü, Sorbonne Üniversitesi, Fransa Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi (CNRS) ve Inserm Araştırma Organizayonu tarafından ortaklaşa yapılan bir araştırmada, tespit edilen genetik mutasyonun farelerin iradelerine doğrudan etki ettiği saptandı. Bağımlılığı tetiklediği tespit edilen mutasyon yüksek oranda insanlarda da mevcut; görülme oranı Avrupalılarda yüzde 35'i, Ortadoğu kökenlilerde ise yüzde 50'yi buluyor.

Mutasyon beyindeki ödül mekanizmasını etkinleştiriyor

Bu mutasyon sayesinde nikotin, beyindeki "nikotin reseptörleri” olarak adlandırılan reseptörleri (Nikotinik Asetilkolin Reseptörleri-nAChR) uyarıyor. aAChR'ler protein bileşimler olup nikotin de dahil olmak üzere bazı ilaçlarla bağlanıyorlar. Dışarıdan alınan nikotin bu reseptörlere ulaştığında reseptörler beyindeki ödül sistemini harekete geçirerek dopamin salınımı tetikliyorlar, bu da nikotin kullanıcılarında nikotini daha çok arzu ettiği hissini yaratıyor. Sonuçta nikotin bağımlılığının temeli atılmış oluyor.

Current Biology'de yayınlanan makalede, CHRNA5 isimli gendeki bu mutasyonun yaygınlaşmasıyla birlikte nikotin bağımlılığı riskinin ciddi şekilde arttığının kanıtlandığı belirtiliyor.

Bilim insanları farelerde moleküler genetik teknolojisi yardımıyla bu mutasyonu yapay olarak oluşturdular ve mutasyonun daha yüksek dozlarda ve daha fazla nikotin tüketimi ile sonuçlandığını keşfettiler. Mutasyon ayrıca “nikotin arayışı” davranışında da artışa neden oldu, bu da birçok sigara içicisinin sigarayı bıraktıktan bir süre sonra neden yeniden başladıklarını açıklıyor.

Yeni tedaviler ?

Çalışma ayrıca, mutasyonun nikotin relapsı üzerindeki etkisinin beyinde azalmış nöron aktivitesine bağlı olduğunu gösteriyor. Bu da beyinde α5 nikotinik reseptör alt-birimlerinin en yüksek konsantrasyonda olduğu bölgede gerçekleşiyor. Bu keşif sayesinde daha etkin sigara bırakma ilaçları ve tedavileri için yeni çalışmalar başlatılabilecek.

Araştırmacı ekibin aynı gen mutasyonu üzerine yaptığı önceki araştırmalar, şizofreni hastalarının neden bu kadar çok sigara içtiğini ve nikotinin şizofreni hastalarına yardım için nasıl kullanılabileceğini göstermişti. Ekip, nikotinin şizofreni ve benzeri psikiyatrik bozukluklarda nöronlardaki normal aktivitelerin restorasyonu üzerinde doğrudan etkisi olduğunu açıklamıştı.

Nikotinin bilişsel yararları üzerine çok sayıda araştırma yapılıyor. Sigara içenlerin, muhtemelen nikotin sebebiyle Alzheimer ve Parkinson hastalığına yakalanmaya daha az eğilimli oldukları hakkında araştırmalar mevcut. Halen ADHD ve diğer bilişsel problemler için nikotinin tedavi edici etkisi araştırılıyor.

Kaynak: https://vaping360.com