Amerika Birleşik Devletleri, sadece birkaç ay içinde 600 milyon doz COVID-19 aşısının dağıtılması ve uygulanması ile tarihteki en iddialı aşı operasyonlarından birini başlatan ilk ülke olabilir.

Devasa aşı kampanyaları yeni(Kızamık aşılaması örnek verilebilir) bir şey değil. Ancak koronavirüsün ortadan kaldırılması, üç faktör nedeniyle belirgin şekilde yeni bir zorluk içeriyor. Bunlar, çok sayıda insanı aşılamak için kısa zaman çerçevesi, çoğu aşının iki doz gerektireceği gerçeği ve bazı aşıların olması gerekenden çok düşük sıcaklıkta saklanacak olması. Pfizer ve Almanya'nın Biontech, ABD'de kullanım için onaylanacak olan piyasaya çıkacak ilk aşı -94 derece Fahrenheit (-70 santigrat derece) saklanmak zorunda.

ABD'de dağıtılacak Pfizer aşıları, Michigan, Kalamazoo'da bulunan en büyük üretim tesisinden yapılacak. Ülke genelinde uygulama için gemiler, kamyonlar ve uçakların zamanla yarışı içinde iyi koordine edilmesi gerekiyor. Nakliye konteynerlerinin her biri kuru buz ve her biri beş doz içeren 975 aşı şişesi ile toplam 4,875 doz aşı nakledecek. Pfizer, AFP'ye verdiği demeçte, her gün altı kamyonun aşıları FedEx, UPS veya DHL gibi hava taşıyıcılarına götüreceğini ve bunları bir ila iki günde ABD genelinde ve üç günde de dünya çapında teslim edeceğini söyledi. Şirket, dünya çapında günde ortalama 20 kargo uçuşu olmasını bekliyor.

Şirket AFP'ye verdiği demeçte, FedEx'in bu kadar çok kuru buzu taşımak için sivil havacılık makamlarından özel izin alması gerektiğini ve bu durumun kazara "süblimasyona" girip katıdan gaza geçmesi halinde mürettebat için tehlike oluşturabileceğini söyledi. Kutular nihai hedeflerine ulaştığında, günde sadece iki kez kısa bir süre açılabilirler. North Carolina Eyalet Üniversitesi'nde bir pandemik müdahale uzmanı olan Julie Swann, aşının çok küçük olan doktor muayenehanelerinde veya eczanelerde dağıtılmaya uygun olmayacağı konusunda uyardı. En azından başlangıçta Amerikalılar hastanelere veya belki de COVID test sahalarına çok benzeyen otoparklarda kurulan büyük dağıtım merkezlerine gitmek zorunda kalacaklar.

Aşılar kutularında iki hafta kalabilir, bu da hastanelerin özel bir dondurucuya ihtiyaç duymayacağı anlamına geliyor. Zira, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinden(CDC) Janell Routh, "Şu anda hastanelerin veya kliniklerin aşırı soğuk ekipman satın almasını önermiyoruz" dedi.

Bu arada, ABD'li biyoteknoloji devi Moderna, normal bir dondurucu sıcaklığı olan -4 Fahrenheit derecesinde saklanabilen bir aşı da üretiyor. ABD’deki yetkililer aşıları en savunmasız topluluklara Aralık ayı sonundan önce, sağlık çalışanlarına Ocak ayı sonundan önce ve tüm Amerikalılara Nisan ayı başında sunmayı amaçlıyor. Pfizer, bu yıl 50 milyon doz üretmeyi ve 2021'de 1,3 milyar doz üretmeyi bekliyor: ABD, Aralık ayı sonundan önce teslimat için 20-30 milyonu da dâhil olmak üzere toplam 100 milyon sipariş verdi. Avrupa Birliği ise 200 milyon, Japonya 120 milyon, İngiltere 30 milyon ve Kanada 20 milyon sipariş verdi.

Carrier DHL, önümüzdeki iki yıl içinde 15 milyon soğutma kutusunun teslim edilmesi gerektiğini ve dünya çapında yaklaşık 15.000 uçuşa ihtiyaç duyulacağını tahmin ediyor. Bu arada kullanılması düşünülen - 112 derece Fahrenheit sıcaklığa ulaşabilen ultra soğuk dondurucular, standart donduruculardan beş kat daha pahalı ve sadece sipariş üzerine üretiliyor.

Kaynak: https://medicalxpress.com/