COVID-19 İnme Riskini Neden Artırıyor?
UCLA liderliğindeki bir çalışma, COVID-19'un inme riskini
nasıl artırdığını açıklamaya yardımcı olabilir.
COVID-19 ilk olarak şiddetli solunum semptomları ile
tanımlanmış olsa da, virüs bilinen hiçbir risk faktörü olmayan gençlerde
felçlere neden olmuştur. Ancak virüsün felç riskini nasıl artırdığı hakkında
çok az şey biliniyor. Bilim adamları araştırmayı, felç geçiren bir hastanın
arterlerinin 3 boyutlu basılmış bir modelinden COVID-19 benzeri bir proteinle
doldurulmuş sıvıyı geçirerek yaptılar.
Bilgi edinmek için, UCLA araştırmacıları, beyindeki anormal
şekilde daralmış bir atardamarın içinden geçen kanın ürettiği kuvvetleri taklit
etmek için 3-D baskılı bir silikon kan damarı modeli kullandılar. Bu durum
intrakraniyal ateroskleroz olarak bilinir. Bu kuvvetlerin arteri kaplayan
hücrelere etki ettiğini ve koronavirüsün kan damarlarının yüzeyindeki hücrelere
girmek için kullandığı ACE2 adlı bir molekülün üretimini artırdığını
gösterdiler.
UCLA'daki David Geffen Tıp Fakültesi'nde nöroloji doçenti ve
çalışmanın kıdemli yazarı Dr. Jason Hinman, "Akış, ACE2 üretimini doğrudan
etkiliyor" dedi. Makale Stroke'da yayınlandı. Hinman'a ek olarak, Geffen
Tıp Fakültesi'nden nörologlar ve UC San Francisco ve Veterans Health Administration'dan
bilim adamları çalışmaya katıldı.
UCLA araştırmacıları, bir insan beynindeki kan damarlarının
BT taramalarından elde edilen verileri kullanarak modeli oluşturdu. Daha sonra
modellerin iç yüzeylerini, insan kan damarlarını kaplayan hücrelerin türü olan
endotelyal hücreler ile kapladılar. Modeller, araştırmacıların bir COVID-19
enfeksiyonu sırasında gerçek kan damarları üzerinde etkili olacak aynı
kuvvetleri taklit etmelerini sağladı. Önceki araştırmalar, koronavirüsün diğer
organlardaki endotel hücrelerine bağlandığını gösterdi, ancak bunun beyinde de
olup olmadığı bilinmiyordu. Araştırmacılar, kan dolaşımında dolaşan
koronavirüsün beyindeki endotel hücreleri üzerindeki ACE2'ye bağlanıp
bağlanmayacağını doğrulamak için başak proteinlerle donatılmış yağlı moleküller
olan taklit "virüsler" ürettiler.
Yeni modeli oluşturduktan sonra, araştırmacılar,
parçacıkların gerçekten de beynin daha yüksek ACE2 seviyelerine sahip
bölgelerinde, kan damarını kaplayan hücrelerle etkileşime girdiğini
doğruladılar. Hinman, "Bu bulgu, COVID-19 enfeksiyonlarında görülen artan
felç insidansını açıklayabilir" dedi.
Başka bir keşif, sonunda inme riski daha yüksek olabilecek
COVID-19 hastalarının belirlenmesine yardımcı olabilecek bir fikir sundu. Bilim
adamları, koronavirüs spike proteinlerinin kendilerine bağlandıktan sonra
endotel hücrelerinde hangi genlerin aktiflendiğini analiz ettiklerinde aktive
edilen genlerin vücudun diğer organlarından alınan endotel hücrelerinde değil, beyin
kan damarı hücrelerinde bulunan belirli bir bağışıklık tepkisi genleri seti
olduğunu buldular.
Hinman, "Virüse karşı daha yüksek inme riski taşıyan
hastaların belirlenmesinde yardımcı olabilecek benzersiz bir beyin endotel
tepkisi var" dedi. Araştırmacılar, mevcut çalışmanın sonuçlarını daha da
doğrulayacak ve hangi COVID-19 hastalarının inme için daha yüksek riske sahip
olabileceğini netleştirecek 3-D baskılı kan damarı modelinde canlı bir
koronavirüs kullanarak takip çalışmaları yürütmeyi planlıyor.
Kaynak: https://medicalxpress.com/
Kategori: COVID-19
DİĞER Haberler
KATEGORİLER
DİJİTAL MAGAZİNLER
2024 - Sayı 1
2023 - Sayı 1
2022 - Sayı 1
Diğer Dijital Magazinlerimiz