Obeziteyi tedavi edecek ilaçlar geliştirme çabasında umut verici gelişmeler yaşanıyor. Virginia Üniversitesi bilim insanları, kilo alımına neden olabilecek 14 ve kilo alımını önleyebilecek 3 gen belirledi. Bulgular, Amerikalı yetişkinlerin %40'ından fazlasını etkileyen bir sağlık sorunuyla mücadeleye yönelik tedavilerin önünü açıyor.

UVA Sanat ve Bilim Koleji, Tıp Fakültesi Hücre Biyolojisi Bölümü ve Robert M. Berne Kardiyovasküler Araştırma Merkezi'nden Eyleen O’Rourke, “Obezite ve diğer hastalıklardan muzdarip bireylerde ortaya çıkma olasılığı daha yüksek olan yüzlerce gen varyantı biliyoruz. Ancak 'ortaya çıkma olasılığı daha yüksek' hastalığa neden olmak anlamına gelmez. Bu belirsizlik, nüfusun gücünden yararlanmak için büyük bir engeldir. Bu engeli aşmak için, obezitede nedensel bir rol oynayan yüzlerce geni aynı anda test eden otomatik bir boru hattı geliştirdik. İlk deney turumuz, neden olan bir düzineden fazla geni ve üç geni ortaya çıkardı. Yaklaşımımızın ve ortaya çıkardığımız yeni genlerin, obezite yükünü azaltacak tedavilerin geliştirilmesini hızlandıracağını tahmin ediyoruz.” dedi.

Obezite ve Genlerimiz

O'Rourke'nin yeni araştırması, obezite, diyet ve DNA'mızın karmaşık kesişimlerine ışık tutmaya yardımcı oluyor. Obezite, büyük ölçüde şeker ve yüksek fruktozlu mısır şurubu ile yüklü yüksek kalorili diyetlerin yönlendirdiği bir salgın haline geldi. Giderek artan yerleşik yaşam tarzları da bu hastalıkta büyük bir rol oynamakta. Ancak genlerimiz de önemli bir rol oynuyor, yağ depolamayı düzenliyor ve vücudumuzun yiyecekleri yakıt olarak ne kadar iyi yaktığını etkiliyor. Bu nedenle, yiyecekleri yağa dönüştüren genler belirlenirse, bilim insanları, onları ilaçlarla etkisiz hale getirmeyi ve aşırı yemeyi obeziteden ayırmayı hedefliyor.

Genomistler, obezite ile ilişkili yüzlerce gen tanımladılar. Buradaki zorluk, hangi genlerin kilo alımını doğrudan teşvik ederek veya önlemeye yardımcı olarak nedensel rol oynadığını belirlemekti. O'Rourke ve ekibi, genleri ayırmak için C. elegans olarak bilinen mütevazı solucanlara yöneldi. Bu minik solucanlar çürüyen bitki örtüsünde yaşamayı ve mikroplarla ziyafet çekmeyi seviyor. Ancak genlerimizin %70'inden fazlasını paylaşıyorlar ve insanlar gibi aşırı miktarda şekerle beslendiklerinde obez oluyorlar.

Bir solucan obezite modeli geliştirerek, bazılarını düzenli bir diyetle ve bazılarını yüksek fruktozlu bir diyetle besleyerek obez yaptılar. Otomasyon ve denetimli makine öğrenimi destekli testlerle birleştirilen bu obezite modeli, obeziteye neden olan 14 geni ve obeziteyi önlemeye yardımcı olan üç geni tanımlamalarına izin verdi. Cazip bir şekilde, solucanların obez olmasını engelleyen üç genin hareketini engellemenin aynı zamanda daha uzun yaşamalarını ve daha iyi nöro-hareket fonksiyonlarına sahip olmalarını sağladığını buldular. Araştrımacılara göre, bunlar tam olarak ilaç geliştiricilerinin obeziteye karşı ilaçlardan elde etmeyi umduğu türden faydalardı.

Araştırmacılar, göstergelerin cesaret verici olduğunu söylüyor. Örneğin, laboratuvar farelerinde genlerden birinin etkisinin bloke edilmesi kilo alımını önledi, insülin duyarlılığını iyileştirdi ve kan şekeri seviyelerini düşürdü. Araştırmacılar, bu sonuçların insanlarda da geçerli olacağına işaret ettiğini söylüyor.

Kaynak: sciencedaily.com