Düzinelerce kurbağa, semender ve diğer amfibi türü, 1980'lerde ve 2000'lerde Latin Amerika'nın bazı bölgelerinden sessizce ortadan kayboldu. Yine de, Davis, California Üniversitesi'nden yapılan bir araştırmaya göre, amfibi sayısının düşüşünün insanlar için doğrudan sağlık sonuçları oldu.

Environmental Research Letters dergisinde yayınlanan çalışma, Kosta Rika ve Panama'daki bir amfibi ölümünü bölgedeki sıtma vakalarındaki artışla ilişkilendiriyor.

UC Davis Çevre Bilimleri ve Politikası Bölümü'nde profesör olan baş yazar Michael Springborn, “Kararlı ekosistemler, hastalık önleme ve sağlık için önemli olan süreçleri düzenleme de dahil olmak üzere, insan refahının her türlü yönünü destekler. Büyük ekosistem bozulmalarının olmasına izin verirsek, insan sağlığını önceden tahmin edilmesi zor ve bir kez başladıktan sonra kontrol edilmesi zor şekillerde önemli ölçüde etkileyebilir.” dedi.

1980'lerin başından 1990'ların ortalarına kadar, Batrachochytrium dendrobatidis veya "Bd" adlı ölümcül bir mantar patojeni, Kosta Rika'yı dolaşarak amfibi popülasyonlarını mahvetti. Bu amfibi chytrid mantarı, 2000'li yıllar boyunca Panama'da doğuya doğru yoluna devam etti. Küresel olarak, patojen en az 90 amfibi türünün yok olmasına ve en az 500 ek türün azalmasına neden oldu. Kosta Rika ve Panama'daki amfibilerin toplu ölümlerinden kısa bir süre sonra, her iki ülkede de sıtma vakalarında bir artış yaşandı.

Bazı kurbağalar, semenderler ve diğer amfibiler her gün yüzlerce sivrisinek yumurtası yerler. Sivrisinekler sıtma için bir vektördür. Bilim insanları, amfibilerdeki değişimin sıtma vakalarındaki artışı etkilemiş olma olasığıyla ilgileniyorlar. Bunu bulmak için araştırmacılar, amfibi ekolojisi hakkındaki bilgilerini, yeni dijitalleştirilmiş halk sağlığı kayıt verilerini ve bu doğal deneyden yararlanmak için ekonomistler tarafından geliştirilen veri analizi yöntemlerini birleştirdiler.

Ortak yazar Joakim Weill, "Ekosistemler ve insan sağlığı arasında karmaşık etkileşimlerin var olduğunu bir süredir biliyorduk, ancak bu etkileşimleri ölçmek hala inanılmaz derecede zor. Bu noktaya genellikle bir araya gelmeyen araçları ve verileri birleştirerek ulaştık. Herpetologların biriyle işbirliği yapmadan önce ne üzerinde çalıştıklarını bilmiyordum.” dedi.

Sonuçlar, mantar patojeninin yayılma zamanı ve yeri ile sıtma vakalarındaki artışların zamanı ve yeri arasında açık bir bağlantı olduğunu göstermekte. Bilim insanları, başka bir kafa karıştırıcı faktörü tamamen dışlayamasalar da, hem sıtmaya neden olabilecek hem de aynı ölüm modelini takip edebilecek başka değişkenlere dair hiçbir kanıt bulamadıklarını belirtiyorlar.

Araştırmacılar, benzer hastalıkların uluslararası vahşi yaşam ticareti yoluyla gelecekte yayılmasıyla ilgili endişelerle çalışmayı yürütmek için motive edildi. Örneğin, Batrachochytrieum salamandrivorans veya "Bsal" benzer şekilde küresel ticaret pazarları yoluyla ekosistemleri istila etme tehdidinde bulunuyor.

Kaynak: www.sciencedaily.com