Uyku Sırasında Kontrolden Çıkan Beyin Hücreleri Kronik Ağrıya Yol Açıyor

  • 27/01/2023

Uyku Sırasında Kontrolden Çıkan Beyin Hücreleri Kronik Ağrıya Yol Açıyor

Bilim insanları nihayet yetersiz uykunun neden kronik ağrıya bağlı olduğuna dair bir açıklamaya sahip olabilir. Farelerde yapılan yeni bir çalışma, sinir yaralanmalarının belirli beyin hücrelerini uyku sırasında kontrolden çıkardığını ve bu ani heyecanın kronik ağrıya yol açabileceğini gösteriyor. Bu sebeple, uyku sırasında hiperaktiviteyi durdurmak, ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.


Kronik ağrısı olan kişiler genellikle uykusuzluk da dahil olmak üzere uyku bozuklukları yaşarlar ve kanıtlar, düşük uyku kalitesinin kronik ağrı gelişimi için en önemli risk faktörü olduğunu gösteriyor.


Çalışma, duyusal bilgileri vücuttan beyne ileten sinirlerdeki bir yaralanma veya hastalıktan kaynaklanan nöropatik ağrıya odaklandı. Araştırmacılar, omurilikten arka bacaklara uzanan ana sinirler olan siyatik sinirlerinden birinden yara alan fareler üzerinde çalıştılar. Çalışmanın kıdemli yazarı ve New York'taki Columbia Üniversitesi Irving Tıp Merkezi’nde anestezi bilimleri doçenti Guang Yang, sinirin bacağa bağlanan üç dalından ikisinin yaralandığını ve bunun kalan dalın sağladığı derinin aşırı duyarlı hale gelmesine neden olduğunu açıkladı.


Ekip, kemirgenlerin beyin aktivitelerini yaralanmadan önce ve sonra analiz etti ve arka bacaktan duyusal verileri alan buruşuk serebral korteks bölgesinde belirgin değişiklikler tespit etti. Piramidal nöronlar olarak adlandırılan, piramit şeklindeki gövdelere sahip beyin hücreleri, farelerin ağrısı kronik aşamaya girdiğinde, yaralanmadan sonraki haftalarda giderek daha aktif hale geldi. Ancak hiperaktiviteleri, derin uyku meydana geldiğinde, hızlı olmayan göz hareketi uykusu (NREM) sırasında zirveye ulaştı.


Bu piramidal nöronlar neden kontrolden çıktı? Ekip bu sorunun izini, beynin ön kısmının derinlerine yerleşmiş bir nöron kümesi olan anterior nükleus bazalis'e kadar sürdü. Araştırmacılar, bu hücre kümesinin aktivitesinin yaralanmadan sonra da arttığını buldu ve bu, hücrelerin kimyasal haberci asetilkolini serebral kortekse göndermesine yol açtı. Bir zincirleme reaksiyon yoluyla, bu eylem esasen piramidal nöronlardaki kırılmaları kaldırdı ve onları aşırı hıza kaydırdı.


Beyin aktivitesindeki bu değişim, farelerde bir zamanlar ağrısız olan uyaranların aniden ağrılı hale geldiği ağrı duyarlılığındaki bir değişiklikle bağlantılıydı. Bir dizi deneyde araştırmacılar, keşfettikleri beyin yolundaki farklı hücrelerin hiperaktivitesini bloke ederek bu acıyı hafifletebileceklerini keşfettiler.


Araştırmacılar çalışmada, "NREM uykusu sırasında bu yolun inhibisyonu, ancak uyanıklık değil, nöronal hiperaktivasyonu düzeltir ve ağrıyı hafifletir" diye yazdı. Sonunda, bu araştırma, kronik ağrısı olan insanlar için yeni tedavilerin önünü açabilir, ancak bu ilk çalışma, farelerde olduğu için biraz sınırlıdır.

Kaynak: www.livescience.com


Kategori: BİLİMSEL GÜNDEM