Birleşik Krallık'ta Ölüm Oranı Düşük Seviyeye Geriledi
Birleşik Krallık'ta 2024 yılında ölüm oranı, pandemi öncesi seviyelere geri dönerek düşük seviyeye ulaştı. Sürekli Ölüm Oranı Araştırması (Continuous Mortality Investigation - CMI) tarafından yapılan analizler, 2024'te her 100.000 kişi başına düşen ölüm sayısının 989 olarak hesaplandığını gösterdi. Bu, 2019'daki önceki rekor seviyeden bile daha düşük bir oran. Ancak uzmanlar, uzun vadeli eğilime bakıldığında ölüm oranındaki iyileşmenin son yıllarda belirgin şekilde yavaşladığını ve önceki dönemlerde görülen keskin düşüşlerin artık yaşanmadığını vurguluyor. Özellikle genç yetişkinler arasındaki ölüm oranlarındaki artış, uzmanlar tarafından endişe verici olarak değerlendiriliyor.
1974-2010 yılları arasında Birleşik Krallık'taki ölüm oranı, kalp hastalıklarıyla mücadeledeki ilerlemeler ve sigara kullanımının azaltılması gibi sağlık önlemleri sayesinde yarı yarıya düştü. Ancak 2011'den itibaren bu iyileşme neredeyse durma noktasına geldi. 2020’deki Covid-19 pandemisi ölüm oranlarını artırarak bu eğilimi tersine çevirdi ve 2022'de de normalin üzerinde ölüm vakaları görüldü. 2024'te ölüm oranının tekrar düşmesi olumlu bir gelişme olarak değerlendirilse de, uzmanlar, Birleşik Krallık’ın benzer ülkelerle kıyaslandığında geride kaldığını belirtiyor. Örneğin, İspanya gibi bazı ülkeler 2023 itibarıyla pandemi öncesi seviyelere dönebilirken, Birleşik Krallık'taki iyileşme daha yavaş gerçekleşti.
Uzmanlar, 2011'den bu yana yaşanan yavaşlamanın arkasında çeşitli nedenler olduğunu belirtiyor. Kalp hastalıkları ve kanserle ilgili önceki başarıların "kolay kazanımlar" olduğu ve daha fazla ilerlemenin artık daha zor olduğu ifade ediliyor. Buna ek olarak, obezite, sağlıksız beslenme, düşük fiziksel aktivite gibi risk faktörleri artarken, ekonomik eşitsizliklerin derinleşmesi ve Ulusal Sağlık Sistemi (NHS) üzerindeki baskının da sağlık sonuçlarını olumsuz etkilediği belirtiliyor. Ayrıca, 2008 mali krizinin ardından kamu hizmetlerindeki kesintilerin, yaşam süresi üzerindeki etkisinin güçlü olduğu öne sürülüyor. İngiltere ve Galler'de ölüm nedenleri arasında demans ve Alzheimer hastalığı en üst sıralarda yer alırken, kalp hastalıkları, akciğer hastalıkları, inme ve akciğer kanseri de önemli ölüm nedenleri arasında bulunuyor.
Ölüm oranları genellikle yaşlı nüfusun sağlık durumu tarafından belirlenirken, 20-44 yaş arası bireyler arasındaki ölüm oranlarının yükselmesi uzmanları endişelendiriyor. 2011’den bu yana bu yaş grubundaki ölüm oranlarında kademeli bir artış gözlemlenirken, pandemi öncesinde bile bu eğilimin var olduğu belirtiliyor. Bu yaş grubunda ölüm oranları genel olarak düşük olsa da, en yaygın nedenler arasında uyuşturucu aşırı dozları, alkolle ilgili ölümler, kazalar, cinayetler ve intiharlar bulunuyor. Özellikle İskoçya'da uyuşturucuya bağlı ölüm oranlarının yükseldiği bildiriliyor. Sağlık Bakanlığı, ölüm oranlarını azaltmak için hastalık tedavisinden çok hastalıkları önlemeye odaklanan politikalar geliştirmeye çalıştıklarını belirterek, sigara kullanımını azaltma, sağlıksız gıda reklamlarını kısıtlama ve kanser ile kardiyovasküler hastalıkları daha erken tespit etme gibi önlemler aldıklarını açıkladı.
