Çekya’da çocuklarını aşılatmadıkları gerekçesiyle ceza alan veya çocukları okula alınmayan aileler, bunun bir hak ihlali olduğunu düşünerek mahkemeye başvurmuştu. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ise Çekya devletinin kararını destekledi.

AİHM, Çekya'nın aşı yaptırılmamış çocukların okula alınmamasının özel yaşama müdahale olduğunu belirtmekle birlikte, kamu sağlığının da korunması gerektiğinin altını çizdi.

Bununla birlikte, mahkemenin önüne gelen vakaların hepsi koronavirüs salgını öncesine ait. Ancak, bahsi geçen rutin aşılamalar Covid-19'un yayılması karşısında daha yakından incelemeye alındı. 1'e karşı 16 oyla alınan karar, AİHM'nin çocuklara yönelik aşılamalarla ilgili verdiği ilk hüküm oldu.

Çıkan kararda, "Önlemler 'demokratik bir toplumda gerekli' olarak görülebilir' denilirken, “Amaç, her çocuğun aşılama ya da sürü bağışıklığı yoluyla ağır hastalıklara karşı korunması olmalı.” ibareleri yer aldı.

Çekya anayasasına göre, ebeveynler sağlık nedenleriyle mümkün olmadığı durumlar hariç, çocuklarını bir dizi çocukluk hastalığına karşı aşılatmakla yükümlü. Ancak aşılar zorla yapılamıyor ve çocuklar okul çağına geldiklerinde bu gerekçeyle okuldan dışlanamıyor.

Çekya, çocukluktaki aşıları zorunlu kılan tek Avrupa ülkesi değil. Almanya'da da 2020 yılında tüm ebeveynlerin çocuklarına kızamık aşısı yaptırması zorunlu kılınmış, aksi halde 2500 euro para cezasına çarptırılacakları belirtilmişti. Fransa ve İtalya da son yıllarda kızamık vakalarnın artışı üzerine aşılama kurallarını değiştirmiş, İngiltere'de de aşılanma oranlarının düşmesi üzerine hükümet 2018 ve 2019'da aşı kampanyası başlatmıştı.

Kaynak: https://www.bbc.com/news/health