Psikoloji teorileri, insanların öncelikle önemli zihinsel kaynaklarını, çabalarının karşılığını verecek problemlere yatırma eğiliminde olduklarını ileri sürer. Daha spesifik olarak, insanların bir sorun hakkında derinlemesine düşünmeye başlamadan önce, onu çözmenin faydalarının gerekli zihinsel çabalar açısından "maliyet"ten daha ağır basıp basmadığını düşünmelerini önerirler.

Pek çok teorik çalışma bu maliyet-fayda dengesini incelemiş ve insanların belirli bir soruna harcayacakları zihinsel enerjiye nasıl karar verdiklerine dair hipotezler öne sürmüş olsa da, bu konudaki deneyler hâlâ çok azdır. Bunun bir nedeni, bu ileriye dönük değerlendirme sürecinin güvenilir ve köklü ölçütlerinin hala olmamasıdır.

Kanada'daki McGill Üniversitesi ve Hollanda'daki Radboud Üniversitesi'ndeki araştırmacılar yakın zamanda, insanlar karmaşık bir sorunun zihinsel maliyetleri ve ödülleri üzerine kafa yorarken yüzdeki belirli kasların nasıl tepki verdiğini inceleyen bir çalışma yürüttüler. Cognitive, Affective, & Behavioral Neuroscience'da yayınlanan makaleleri, kaş, alın ve kaş çatma gibi kaş hareketlerinden sorumlu kas olan oluklu kastaki aktivitenin, bu farklı ve deneysel olarak zor karar verme sürecini yansıtabileceğini öne sürüyor.

Araştırmayı yürüten araştırmacılardan biri olan Sean Devine, Medical Xpress'e “İnsanlar genellikle derin düşünmekten hoşlanmazlar ve aslında mümkün olduğunda zihinsel çaba sarf etmekten kaçınırlar. Yine de, birçok günlük görev, hedeflerimize ulaşmak için zihinsel kaynaklarımızı harcamamızı gerektirir - örneğin, daha iyi notlar almak için ödevlerimizi yaparız, yurttaşlık görevlerimizi yerine getirmek için vergilerimizi öderiz ve karmaşık bilimsel makaleler hakkında daha fazla bilgi edinmek için karmaşık bilimsel makaleler okuruz.” dedi.

İnsanların bu çabayla ilgili kararları nasıl aldıklarını açıklamak için, bilişsel bilimdeki baskın teoriler, çabanın maliyeti (yani bir görevi tamamlamak için gerekli zihinsel çalışma) faydalarına (verilen ödüller) ağır bastığında zihinsel çaba gösterdiğimizi öne sürer. Bununla birlikte, şimdiye kadar, bu maliyetler ve faydalar soyut veya teorik olarak kaldı ve zihinsel çaba harcamaları sırasında insanlar tarafından nasıl deneyimlendikleri açık değildi.

Geçmişte ileri sürülen teorik tahminlere rağmen, insanların karmaşık problemlerin yüksek zihinsel maliyetlerine karşı gerçekten isteksiz olup olmadıkları ve potansiyel faydalarını zevkli olarak deneyimleyip deneyimledikleri hala belirsizdir. Devine ve meslektaşları, "etki" olarak adlandırdıkları geçici duyguların elektrofizyolojik ölçümlerini kullanarak deneysel bir ortamda bu olasılığı keşfetmeye koyuldular.

Doğası gereği geçici olduğu ve bu nedenle tipik olarak çok hızlı bir şekilde dağıldığı için etkiyi ölçmek zor olabilir. Araştırmacılar, yüz elektromiyografisi (fEMG) olarak bilinen bir teknik kullanarak pozitif ve negatif etkiyi yansıttığı bilinen iki yüz kas grubunun hızlı meydana gelen aktivitesini kaydederek bu geçici değişiklikleri gözlemlemeye çalıştı. Özellikle zygomaticus ve corrugator supercilii kaslarına odaklandılar. Devine, “Zygomaticus, elmacık kemiğinden ağzın köşesine kadar uzanan ve gülümsemekten sorumlu bir kastır. Korrugator supercilii kasları, kaşın sonunda yer alan, kaş çatmayla ilgili ve olumsuz duygulanımla ilişkili, göze yakın küçük bir kas grubudur. fEMG kullanarak, duygulanımdaki anlık dalgalanmaların nasıl efora eşlik ettiğini analiz edebildik.” dedi.

Esasen, Devine ve meslektaşları 44 yetişkinden ders kredisi alacakları zorlu bir zihinsel aritmetik görevi tamamlamalarını istedi. Bazı görevleri tamamlamadan önce, katılımcılara görsel bir ipucu (yani, çeşitli yüksekliklere kadar doldurulmuş bir termometre) kullanılarak ne kadar zor olacakları söylendi. Araştırmacılar fEMG kullanarak, katılımcılara teorik olarak maliyet-ödül görev değerlendirme sürecine dahil olacakları ve aritmetiği tamamlayacakları bu ipucu sunulduğunda ilgilendikleri iki kas grubunun aktivitesini kaydettiler. Genel olarak, artan bir zihinsel çabanın, kaşların konumunu korumaktan veya değiştirmekten sorumlu kas olan oluklu kasta daha fazla aktivite ile ilişkili olduğunu buldular.

Kaynak: medicalxpress.com