Nörodejeneratif Hastalıklarda Yeni Umutlar

  • 18/01/2018

Nörodejeneratif Hastalıklarda Yeni Umutlar

Sağlıkta modern çağın en büyük trajedileri, karşılaşılan ancak çaresi bulunamayan hastalıklar. Bazen sadece hastalığın teşhis edilebilmesi bile hasta ve yakınları için bir lütuf oluyor iken, bazen de konulan teşhisler insanları umutsuzluğa sürükleyebiliyor. Nörodejeneratif hastalıklar da malessef bu ikinci gruba giriyor.

Nörodejeneratif hastalıklardan bugün en yaygın olarak tanınanı Alzheimer hastalığı. Alzheimer hastalığı preklinik, hafif kognitif bozukluk ve demans olmak üzere üç aşamada kendini gösteriyor. İlk aşamada semptomlar pek görülmezken ve ikincisinde hafif belirtiler görülürken, son aşamada hafızada ve zihinsel yeteneklerde kayıplar bariz şekilde ortaya çıkar. Hastalığa neden olduğuna inanılan bir mutasyonun, beyinde amiloid-β-protein kümelenmelerine sebep olduğu düşünülüyor ve bu durum bellekte konuşma, koordinasyon, hatırlama gibi günlük hayatla ilgili şeyleri etkiliyor. Tedavide her gün ilerlemeler sağlansa da hastalığın henüz kesin bir tedavisi yok.

Progresif Supranükleer Palsi (PSP) ise daha az bilinen ve çok daha az görülen bir başka nörodejeneratif hastalık. PSP hastalığının görülme sıklığı da daha az, ayırd edilip doğru teşhis konmasının da diğer nörodejeneratif hastalıklara göre daha güç.

Şimdi PSP çalışmalarının Alzheimer'a da ışık tutacağı görülüyor, çünkü her iki hastalıkta benzer nitelikler bulunmakta.

PSP ve Alzheimer Hastalıkları Benzerliği Nasıl Kullanılabilir ?

Alzheimer hastalığında amiloid-β proteininin ve Tau proteininin birikimleri söz konusu iken PSP'de asıl olarak Tau proteinlerinin birikimi söz konusu. Alzheimer hastalarında Tau proteininin genetik bileşeni belirlenemese de, PSP hastalarında mutasyona uğramış Tau sekansı bulunduğunda, hastalığa duyarlılığın 5.5 kat arttığı görülüyor. 

PSP hastalarının genetik bileşenlerinin daha belirgin olması ve hasta sayısının daha az olması, Alzheimer hastalığı araştırmaları için de farklı bakış açılarına izin veriyor. PSP hastası sayısı az ve hastalığın ilerlemesi daha ön görülebilir olduğu için, klinik deneyler daha ucuza mal oluyor ve daha hızlı yapılabiliyor; örneğin binlerce Alzheimer hastası ile bir yıldan çok daha uzun sürede tamamlanabilen klinik deneyler bir kaç yüz PSP hastası ile bir yıldan kısa sürede tamamlanabiliyor.

PSP hastalığı teşhis ve tedavisine ışık tutan her gelişme, hatta her vaka ve hikaye Alzheimer hastalığı çalışmaları için de yol gösterici olacak, hastalar ve hasta yakınlarının hayatlarını kolaylaştırmada önemli ilerlemeler elde edilmesini sağlayacaktır.

Kategori: BİLİMSEL GÜNDEM