Tek bir damla kan kullanarak, on dakika içinde hafif travmatik beyin hasarı tanısı koyabilen taşınabilir cihaz geliştirildi. Avrupa'da her yıl üç milyon insan hafif travmatik beyin hasarı (mTBI) şüphesi ile hastanelere yatırılmaktadır.

Ancak bu hastaların %de 90’ı travma tespit edilmeyerek geri dönmektedir. Halen kullanımda olan tek kesin tanı aracı pahalı ve her hastanede olmamasının yanında aynı zamanda vücudumuzu radyasyona maruz bırakan CT Scan'dir. Araştırmacılar, kandaki protein düzeyini analiz eden ve hafif bir travmatik beyin hasarı olasılığını teşhis etmek için tek bir damla kan kullanan cihaz geliştirdiler.

Cenevre Üniversitesi'nden araştırmacılar (UNIGE), Barselona, Madrid ve Sevilla hastaneleri ile işbirliği içinde küçük bir cihaz geliştirdiler. Gebelik çubuğu testine benzer olan cihazın arkasındaki araştırma, PLOS One'da yayınlandı. Ekip ilk olarak, beyin hasarını takiben daha fazla sayıda hangi proteinlerin mevcut olduğunu belirlemeye çalıştı.

Kafadaki bir şok sırasında, bazı beyin hücreleri hasar görür ve içerdikleri proteinleri serbest bırakarak kandaki seviyesini artırırlar. UNIGE ve İspanyol hastanelerindeki bilim adamları hafif bir travmatik beyin hasarı için başvuran ancak aslında bir beyin lezyonu olan hastalarınkine göre negatif olarak teşhis edilen hastaların kanlarını karşılaştırdılar. Binlerce proteini eşzamanlı olarak ölçebilen ve kandaki düzeylerindeki değişiklikleri gözlemleyebilen proteomik analizler kullanarak, bir beyin hasarının varlığına işaret eden dört molekülü yavaş yavaş izole ettiler: H-FABP, Interleukin-10, S100B ve GFAP. Araştırmacılardan Jean-Charles Sanchez, “H-FABP seviyesinin tek başına şoktan sonra başvuran hastaların üçte birinde travma riski olmadığını doğrulamayı mümkün kıldığını fark ettik. Ancak teste GFAP'ı da entegre ederek, sonuçları önemli ölçüde geliştirdik ” diyor. 

Araştırmacılar gebelik test çubuğuna benzer yapıya sahip olan cihaza TBIcheck  adını koyduklarını, travma geçiren hastadan alınan bir damla kanı yerleştirdikten sonra, cihazda bir şerit görünürse, yaralı kişi bir CT taraması için bir hastaneye gitmelidir, eğer bir şey olmazsa, eve güvenle gidebilir diyor. Testin uygulanması için on dakikaya(Kan konulduktan sonra çizgi oluşması için geçen süre) ihtiyaç duyuluyor. Klinik çalışmaları devam eden cihaz oldukça fazla kullanım alanı bulacağa benziyor. 

UNIGE tarafından patenti alınan ürün, UNIGE'den Jean-Charles Sanchez ve Vall d'Hebron'dan Joan Montaner tarafından dört yıl önce kurulan ABCDx şirketi tarafından 2019 yılında pazara sürülecek. Çalışmanın ortak yazarlarından Jean-Charles Sanchez, "Bugün, araştırmamız H-FABP ve GFAP seviyelerini birleştirdiğimizde sonuçların daha da doğru olduğunu gösteriyor. Halen, hastaların % 50'sinin eve gönderilmesine izin veriyor ancak kanın test edilmesindeki duyarlılığın artmasını gerektiren daha etkili bir TBIeckeck hazırlıyoruz. ABCDx'in nihai hedefi beyin travması, inme ve anevrizmaları teşhis edebilen biyogöstergeleri piyasaya sürmektir” diyor. 

Kaynak: https://www.sciencedaily.com/releases/2018/07/180730094950.htm