Damar Yaşlanmasını Yavaşlatabilecek Terapötik Hedef

  • 13/12/2023

Damar Yaşlanmasını Yavaşlatabilecek Terapötik Hedef

Baker Kalp ve Diyabet Enstitüsü araştırmacıları, yeni bir "çip üzerinde organ" modelini kullanarak, damar yaşlanmasını yavaşlatabilecek ve böylece, kalp hastalığını, böbrek fonksiyon bozukluğunu ve damar demansını azaltabilecek potansiyel bir terapötik hedef keşfettiler.


Damar sistemi, kanı vücutta taşıyan, oksijen ve gerekli besinleri sağlayan damarlardan (atardamarlar ve damarlar) oluşur. Vasküler yaşlanma, zamanla bu damarların yapısında ve işlevinde ilerleyici bir bozulmayı içerir; bu da kalp, beyin, böbrekler ve diğer organlar dahil olmak üzere hayati organlarda hasara yol açabilir. Dış yaşlanmaya yaygın bir ilgi gösterilse de, içimizde nasıl yaşlandığımız uzun vadeli sağlık için hayati önem taşıyor.


Doçent Sara Baratchi ve ekibi, bir kan damarının biyomühendislik ürünü benzersiz bir modelini geliştirdiler ve terapötik olarak Piezo 1 proteinini hedeflemenin, bir koroner arter hastalığı olan endotel disfonksiyonunu azaltabileceğini buldu. Bu model, insan vücudu ortamını taklit etmek için kullanılan mikro ölçekli bir sistem ve hayvan modellerine alternatif olarak giderek daha fazla kullanılmakta.


Prof. Baratchi, “Endotel disfonksiyonu, tıkanmaya neden olmayan, kalp yüzeyindeki büyük kan damarlarının açılmak yerine daralmasına neden olan bir koroner arter hastalığıdır. Kadınları erkeklerden daha fazla etkileyen ve şiddetli göğüs ağrısına neden olabilen bir hastalıktır. Geliştirdiğimiz bu yeni çip üzerinde organ modelini kullanarak ekibimiz, tüm kan damarlarını kaplayan ve kan damarı duvarındaki doku hücrelerinin gelişimini kontrol eden endotel hücrelerinin, her iki duruma da nasıl tepki verdiğini başarılı bir şekilde karakterize etti.” diye açıkladı.


Prof. Baratchi, ekibinin Piezo 1 proteininin, kan damarlarımızı kaplayan endotel hücrelerinin damar sertleşmesine ve kayma stresine nasıl tepki verdiği konusunda daha önce tanımlanamayan bir rol oynadığını bulduğunu söyledi: “Bu yeni anlayışla, yaşlanan yetişkinlerde Piezo 1'i hedef alacak ilaçların belirlenmesinin, damar iltihabında ve arteriyel sertlikte bir azalmaya yol açabileceğine, bunun da yaşlanan yetişkinlerde endotelyal fonksiyon bozukluğunu hafifleteceğine inanıyoruz. Bu eşsiz biyomühendislik modeli heyecan verici bir ilerlemedir, kişiselleştirilmiş ilacın geliştirilmesi ve vasküler yaşlanmayla mücadeleye yönelik ilaç keşfi için faydalı olacaktır.”


Kaynak: medicalxpress.com


Kategori: BİLİMSEL GÜNDEM