Mpox, insanlar arasında fiziksel temas yoluyla yayılan nadir bir viral hastalıktır. Şu anda mpox testi laboratuvar ekipmanı gerektiriyor ve test sonuçlarının alınması birkaç saat sürebilir. Ancak yeni araştırmalar, yakın zamanda herhangi bir klinikte yapılabilecek daha hızlı testlerin bir yolunu öneriyor. Pennsylvania Eyalet Üniversitesi'nde Weihua Guan'ın danışmanlığını yaptığı yüksek lisans öğrencisi Md. Ahasan Ahamed, bu araştırmayı 10-14 Şubat 2024 tarihleri arasında Philadelphia, Pensilvanya'da düzenlenen 68. Biyofizik Derneği Yıllık Toplantısında sunuyor.

Mpox semptomları genellikle ateş, döküntü ve şişmiş lenf düğümleri ile hafif olsa da, ciddi vakalar ortaya çıkabilir ve tıbbi müdahale gerektirebilir. Hastalık bulaşıcı olduğu için test yapmak önemlidir; böylece hastalığı olan kişiler semptomlar düzelene veya uygun tıbbi bakım alana kadar kendilerini izole edebilirler. Daha hızlı bir test geliştirmek için araştırmacılar, Nobel ödüllü gen düzenleme teknolojisi olan CRISPR'ı kullandılar. 2017'den bu yana bilim insanları, CRISPR teknolojisinin uygulamasını gen düzenlemeden moleküler teşhis tekniklerine kadar genişletti.

Bu çalışma için Ahamed, özellikle mpox virüsünü hedeflemede bir muhabirle birleştirilmiş bir genetik dizi oluşturdu. Daha sonra programlanabilir bir CRISPR RNA, hem hedefe hem de Cas12a adı verilen bir proteine bağlanıyor ve birlikte CRISPR/Cas12a, çeşitli boyutlarda fragmanlar oluşturmak için raportörü bölüyor. Araştırmacılar daha sonra bu muhabirlerin parçalarını analiz etmek için nanopore algılama teknolojisini kullanabiliyor ve örnekte mpox'un mevcut olup olmadığını tespit eden hızlı ve doğru bir test sağlayabiliyor. Ekip, oluşturdukları testin mpox'a özel olduğunu doğruladı; mpox'un yakın akrabası olan sığır çiçeği virüsü örneklerini test ettiklerinde test pozitif bir sonuç göstermedi.

Tüm süreç hızlı: Ahamed, “Viral yüke bağlı olarak hedefi tespit etmek toplamda 32 ila 55 dakika sürüyor.” dedi. Bu şu anda PCR yöntemini kullanarak bir laboratuarda mpox testi yapmak için gerekenden çok daha hızlı.

Araştırmacılar bu nano-gözenek teknolojisini diğer patojenlere yönelik testler oluşturmak için uygulamayı planlıyor ve böylece bir numunenin taşınabilir cihaz kullanılarak birden fazla hedef için test edilmesine olanak tanıyor. Teknoloji şu anda ticari olarak mevcut olmasa da Ahamed, bu tür patojen testlerini yaygın olarak kullanılabilir hale getirebilecek bir cihazın yakında yaratılacağından umutlu.

Kaynak: medicalxpress.com